سوغات مشهد مقدس چیست؟
زعفران یا طلای سرخ، زرشک، انواع فرش و گلیم، عطریات، محصولات ابریشمی، نمد، پیکرههای سنگی، سنگ فیروزه و بسیاری از محصولات دیگر از جمله گیوه، چاروق، انواع مهر و
زعفران
زعفران یکی از ارزشمندترین و گرانترین محصولات کشاورزی ایران است و با عنوان طلای سرخ شناخته میشود. این محصول کشاورزی ارزشمند امروزه بیشتر در شهرستانهای زاوه، تربت حیدریه، تایباد، باخرز، گناباد و بجستان در استان خراسان رضوی و شهرستانهای قائنات، فردوس، سرایان و بیرجند در استان خراسان جنوبی کشت میشود که البته اخیرا کشت آن در استانهای فارس و کرمان و لرستان نیز رواج یافته است.زعفران، اصلیترین سوغات استان خراسان است و بهترین زعفران دنیا را در این استان پیدا خواهید کرد.
استان خراسان رضوی با تولید حدود ۷۵/۵ درصد از کل تولید کشور، مقام اول را داراست.
این گیاه از خانواده زنبقی ها می باشد. گل زعفران، گلی با گلبرگ های ارغوانی و کلاله ای قرمز رنگ و قیفی شکل می باشد، که کلاله ی آن پس از خشک شدن، مورد استفاده قرار می گیرد. این کلاله سه شاخه ی رنگین دارد که دارای رایحهای دلانگیز و مزه ی فوق العاده ای بوده و برای چاشنی غذا، رنگ غذا، صنایع رنگ سازی، نساجی، صنایع چرم و دارویی کاربرد دارد.
خواص دارویی آن عبارتند از:
• شادی آور
• جوانسازی پوست
• تقویت حافظه
• کنترل کلسترول و چربی خون
• درمان افسردگی
• کاهش فشارخون
• ضد سرطان بودن
زعفران مرغوب رنگ قرمز تیره دارد و در آب، دیر رنگ خواهد بود.
اشکال عرضه زعفران بصورت درشت (پوشال نگین)، ریز (سرگل)، دسته (دارای ریشه) می باشد که محبوبترین آن پوشال است.
زرشک
یکی دیگر از سوغاتیهایی که استان خراسان رضوی را به آن میشناسیم، زرشک است. کشور ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندههای زرشک در دنیا است. البته بیشتر حجم زرشک تولیدی کشور مربوط به استان خراسان جنوبی است. این خوراکی لذیذ علاوه بر این که زینتبخش غذاهای اصیل ایرانی است، خواص درمانی متعددی هم دارد. زرشک نیز انواعی دارد که مهمترین آنها اناری و پفکی یا همان مجلسی است.
خواص درمانی آن عبارتند از:
• افزایش اشتها
• افزایش ایمنی بدن در برابر بیماری های عفونی
• انطباق عروق
• تسکین درد کیسه صفرا
نقل و نبات
نقل و نبات و انواع شیرینیهای مشابه را حتما در بازارهای استان خراسان رضوی به خصوص شهر مشهد دیدهاید. از خصوصیات ویژهی نبات، گرم بودن آن است. به همین جهت این فرآورده، در طب سنتی ایران و برای درمان مشکلات ناشی از سردی مزاج به وفور استفاده میشود.
امروزه برای تنوع دادن به این محصول، انواع نبات چوبی طعمدار تولید و به بازار عرضه شده است. طعمهایی از قبیل دارچینی، نعنایی، زعفرانی، زیره، لیمویی، آویشن و…
هنگام خرید نبات دقت کنید که نباتهای چوبی را تهیه کنید (نباتهایی که نیهای پلاستیکی در تولید آنها به کار رفته اغلب غیربهداشتی هستند و تماس نی پلاستیکی با نوشیدنی داغ برای سلامتی شما مضر است)، به تاریخ تولید و مجوز بهداشت آن دقت کنید و نباتهای شفافتر را خریداری کنید.
انواع نبات عبارتاند از شاخه نبات، نبات چوبی، نبات دندانه که همان نگین نبات است و به دلیل قابلیت شکنندگی بالا در
هنگام بستهبندی خرد شده است و برای مصارف خانگی مناسب است، نبات مخلوط که عبارت است از تکه نباتهایی که در کف و جدارهی پاتیلها تشکیل میشود که به دلیل غلظت خیلی زیاد شیره در کف پاتیلها باعث تخته شدن آنها میشود که به خاطر شکل نامنظم آن، بیشتر به شکل فله عرضه میشود، پرده نبات و پودر نبات که همان خردههای نبات است که کمی از شکر درشتتر هستند و از قابلیت حل شدن بالا با همان خواص نبات برخوردارند.
شکلات زنجبیلی
یکی دیگر از سوغاتیهای شناختهشدهی شهر مشهد است.
جیلی بیلی
جیلی بیلی اسم جذابی که تا مدت ها برای افراد نامفهوم بود. جیلی بیلی در واقع پاستیل هایی با رنگ و طعم های مختلف می باشند.
تنوع در رنگ و طعم، این مهره های رنگی موجب جذابیت خاصی برای بچه ها و بزرگترها شده اند.
از جیلی بیلی میتوان بعنوان خوراکی مقوی و پروتئین دار، تزئین غذا و دسر استفاده کرد و شاید بهترین سوغاتی برای بچه ها می باشد.
ادویه هفت قلم
از جمله مواردی که زائران به عنوان سوغات از بازارهای مشهد مقدس نوعی از ادویه موسوم به «هفت قلم» میباشد که بیشتر در آبگوشت، خورشت و دیگر غذاهای ایرانی استفاده میشود.این ادویه مخلوطی است از دارچین، سماق، گلپر، زنجفیل، فلفل سیاه، فلفل قرمز، زردچوبه که در مراکز عرضه آن به طرز زیبایی به رنگهای مختلف در کنار هم دیده میشود و از انواع دیگر آن میتوان به ادویه پلویی و ادویه هجده رنگ اشاره کرد.
مهر و سجاده
فروشگاههایی که عرضهکننده این نوع تولیدات هستند انواع مختلفی از سجادهها و جانمازهای گران قیمت و ارزان قیمت را با نقشهای مختلف در معرض دید زائرین قرار دادهاند که بیشتر جنس آنها ترمه و مخمل کاشان گلدوزی شده است.مهرها نیز در اندازهها و شکلهای مختلف تولید شده و در بستهبندیهای متنوع ارائه میگردد.
خشکبار
خشکبارها از جمله تنقلاتی است که از دیر زمان در فرهنگ و ذائقه ایرانی وجود داشته و از ارزش غذایی فراوانی نیز برخوردار است.بخشی از تنوع سوغات شهر مشهد به خشکبار اختصاص یافته که میتوان از آلو بخارا، آلوچه، لواشک، برگه هلو، انجیر خشک، توت خشک، نخود و کشمش و انواع تخمه نام برد.
ساعت ها و تابلوهای میناکاری شده
یکی از یادبود های زیبای مشهد که می توان برای از سفر به مشهد خریداری کرد ساعت ها و تابو های دیواری یا رومیزی است که هم نشان از هنر ایران و ایرانی دارد هم نشان از مشهد ایرانیان دارد.
انگشتر و زینت آلات عقیق و فیروزه
فیروزه تراشی و عقیق تراشی در استان خراسان رضوی از اهمیت و جایگاه والایی برخوردار بوده و زینتآلات ساخته شده با نگین این سنگها امروزه در زمره سوغاتی است که زائرین و مسافران شهر مشهد به تیمن و تبرک به شهرهای خود میبرند.مشهدمقدس به دلیل نزدیکی به نیشابور از گذشته محل تراش و عرضه فیروزه بوده است.
قالی بافی مشهد
از جمله دلایل رونق این هنر سنتی در مشهد وجود پاک و شریف حضرت رضا(ع) و مهاجرت هنرمندان قالیباف از مناطق مختلف به این شهر بوده است.امروزه موزههای دنیا آراسته به قالی مشهد به ویژه از عصر صفویه است و شهرت فرش مشهد را باید در رنگ و نقش و نحوه بافت آن جستجو کرد.برای بازدید از فرش های نفیس مشهد می توانید به سری به موزه فرش آستان قدس رضوی زده و برای خرید دسترنج هنرمندان مشهدی با عزیمت به بازار فرش مشهد می توانید از این سوغات گرانبها و ماندگار بهره ببرید.
گلیم بافی
پیشینه این هنر به دوران تاریخی و قبل اسلام میرسد اما در طول دوران اسلامی ذوق و سلیقه کویرنشینان، روستاییان و بومیان موجب بروز خلاقیتهای هنری و شکوفایی آن با الهام از طبیعت پیرامون بوده است که امروزه زنان روستایی
اوقاتی از زندگی روزمره خود را به بافت گلیم اختصاص میدهند.گلیمها دارای نقوش متنوع حیوانی و طرحهای هنری است که از انواع آن میتوان به گلیم سوماک و گلیم سوزنی اشاره کرد.
هرکاره تراشی
دیگها و ظروف سنگی که در اصطلاح عامه مردم مشهد «هرکاره» نامیده میشود از قرون گذشته یکی از مهمترین سوغات مخصوص مشهد به شمار میآمد. از ویژگیهای این سنگ که نوعی «سرپانتین» است نرم و مقاوم بودن آن در برابر آتش است که به دلیل طبخ ملایم، غذا را لذیذ می کند.امروزه هرکاره تراشی جایگاه خود را به عنوان هنر سنتی و سوغات حفظ کرده است و گردشگران و مسافرانی که به مشهد سفر می کنند می توانند سری به شهر توس و یا بازارچه کوهسنگی بزنند تا ظروف دلخواه خود را با سنگ هایی که هنرمندان خراسانی آن را نقش و حجم داده اند خریداری کنند.
تابلو های نفیس نقره
یکی از سوغاتی های پرطرفدار مشهد است که مردم هم به جهت تبرک هم به جهت وجود کلامی از قرآن در خانه های خود به دنبال این تابلو های نفیس می روند که طرح ها و نقش های مختلف و زیبایی دارد و به طور معمول جنس نقره ی این تابلو ها طرفداران بیشتری در بین مردم دارد. بافته های مربوط به نشانهها و پرچم های مذهبی از معروفترین سوغات و هدایای سرزمین خورشید می باشد.
بسیاری از مسافران و زائران که تاکنون به مشهد سفر کرده اند بدون شک خاطره نقش و ترکیب فرش های کاشمر، زینت آلات فیروزه و عقیق نیشابور، مصنوعات سنگى مشهد، کلوچه زنجبیلی و گیاهان دارویی سبزوار، زعفران تربت حیدریه، ساغری و پوستین قوچان و قالی و قالیچه تربت جام را به یاد سپرده اند.
ارتباط با ما :
نظرات