عباسقلی خان کیست ؟ مدرسه عباسقلی خان از چه بخش هایی تشکیل شده است ؟ تصاویر اختصاصی + آدرس

مدرسه عباسقلی خان، بازمانده ای از صفویه

اگر نگاهی گذرا به تاریخچه ی مدارس قدیمی داشته باشید، متوجه خواهید شد که مدرسه در زمان قدیم از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و نوع معماری و ساختار بنا و وسعتی که به محل تحصیل اختصاص داده می شده است، خود گویای همه چیز می باشد. اگر اکنون شاهد مدارس تاریخی بی شماری در ایران هستیم که زمانی محل تحصیل بوده و اکنون تبدیل به اثری تاریخی و باستانی شده اند، ناشی از توجه خاصی است که گذشتگان به مدارس داشته اند. معماری بی نظیر مدارس تاریخی مانند هر بنای دیگری مورد توجه بوده است. ساختاری ترکیب شده با عناصر معماری مذهبی که فضایی معنوی به محیط درس می بخشید و انسان را بیش از هر چیز مطعوف به کسب علم و دانش میکرده است.
یکی از این مدارس تاریخی، مدرسه عباسقلی خان در شهر مشهد مقدس می باشد که نکته ی جالب و حائز اهمیت آن فعال بودن این مدرسه می باشد. در ادامه با این مدرسه و تاریخچه ی آن بیشتر آشنا خواهیم شد.
در 1077 و در دوره ی دوره شاه سلیمان صفوی، این مدرسه به دستورعباسقلی خان شاملو در نزدیکی حرم مطهر امام رضا (ع) ساخته شد و نام مدرسه نیز از همین شخص گرفته شده است.

عباسقلی خان که بود؟

عباسقلی خان شاملو بیگلر بیگی از نسل طایفه ای است که در گذشته های دور در آناتولی ترکیه زندگی می کرده و که بعد ها به ایران مهاجرت می کنند و به غزلباش معروف می شوند. شامو ها در شکل گیری حکومت صفوی نقش به سزایی داشتند و روابطشان با ازدواج های قومیتی استحکام بیشتری به خود می گرفت. در سالهای 1007 تا 1027 حسین خان شاملو، امیر الامرای خراسان بوده  که آن زمان تا مرکز هرات ادامه داشته است. حسین خان 4فرزند پسر و 4 دختر دارد که در این میان حسنی خان پدر مرحوم عباسقلی خان،عنوان بیگلر بیگی خراسان بزرگ را می‌گیرد. عباسقلی خان فرزند او نیز بیش از 34 سال حاکم خراسان بزرگ آن زمان (که تاهرات افغانستان امتدادداشته) بوده است. 
عباسقلی خان مردی مسلمان و پرهیزکار بوده است و در طول حکومت خود خدمات بسیاری انجام داده است که از جمله ی آنها همین موقوفات ( مدرسه، بازار و.. روشنایی و معطرسازی حرم مطهررضوی حمام، کاروان ‌سرا و بازار در پایین‌خیابان، قنات چهنو، زمین‌های زراعی پایین‌ خیابان تا گل خطمی، کوچه‌باغ حسن‌خان، ولایت باخرز، ولایت بادغیس، ولایت جام، فراه و دارالسلطنه هرات) می باشد.لازم به ذکر است که در آن زمان خراسان بخش وسیعی از هرات را نیز شامل می شده و اکنون بیش تر از 40 درصد این موقوفات در کشور افغانستان می باشد.

مدرسه عباسقلی خان

مدرسه عباسقلی خان بیش از 360 سال قدمت دارد و جزو معدود مدارسی است که با وجود قدمتی 300 ساله همچنان فعال می باشد و ساختمان آن شکل اصلی خود را حفظ کرده است.

معماری و فضا

مساحت زمین مدرسه 3 هزار و 200 متر مربع می باشد . این مدرسه در دو طبقه و تماما از آجر ساخته شده و دارای 92 حجره است. این دارای یک ایوان ورودی و 3 ایوان دیگر است که با کاشی کاری به زیبایی تزئین شده است. مدرسه به طور کامل با معماری ایرانی- سنتی ساخته شده و در آن هنر مقرنس کاری و نقاشی‌های اسلوبی به زیبایی به تصویر کشیده است. 
این مدرسه اکنون تحت نظارت سازمان میراث فرهنگی خراسان می باشد و 200 طلبه که همگی در دانشگاه فارغ التحصیل شده اند در این مدرسه مشغول به تحصیل می باشند. بدودن شک مدرسه ی عباس قلی خان قسمتی کوچک و مهمی از تاریخ گذشته ی ماست که بازدید از آن و تماشای معماری و بنای دست نخورده ی آن ما را با گذشته پیوند خواهد داد.فاصله ی این مدرسه تا حرم بسیار کم می باشد و زائرین عزیزی که به مشهد سفر می کنند می توانند پس از زیارت حرم مطهر از این مدرسه ی تاریخی و دیدنی نیز بازدید کنند.

بازار عباسقلی خان

بازار عباسقلی خان نیز در کنار این مدرسه ی تاریخی قرار دارد و متعلق به همان دوران می باشد. این بازار کهن که زمانی از جنب و جوش خاصی برخوردار بوده و یکی از معروف ترین بازار های آن دوران بوده است، اکنون تنها سازه ای قدیمی است که هر چند هنوز به روی عموم باز است و مغازه داران زیادی آنجا فعالیت می کنند، اما آن رونق همیشگی را ندارد.

بازار عباس قلی خان به دلیل توسعه و گسترش حرم مطهر بخش بزرگی از آن تخریب شد و بخش فعلی آن به همراه بازار سرشور و بازار فرش فروشان باقی ماند.

محصولات فعلی این بازار شامل اجناس خارجی، پوشاک، کفش، لباس های دست دوم و قدیمی ،کالاهای صوتی و برقی می باشد.

برای کسانی که علاقه مند به آثار و بناهای تاریخی می باشند دیدن این بازار در کنار مدرسه ی عباس قلی خان خالی از لطف نمی باشد.

ارتباط با ما :